CSIR గురించి
కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ & ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (CSIR), విభిన్న S&T రంగాలలో అత్యాధునిక R&D నాలెడ్జ్బేస్కు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది సమకాలీన R&D సంస్థ. పాన్-ఇండియా ఉనికిని కలిగి ఉన్న CSIR 37 జాతీయ ప్రయోగశాలలు మరియు అనుబంధిత కేంద్రాల యొక్క డైనమిక్ నెట్వర్క్ను కలిగి ఉంది, ఒక ఇన్నోవేషన్ కాంప్లెక్స్. CSIRల R&D నైపుణ్యం మరియు అనుభవం సుమారు 3450 మంది క్రియాశీల శాస్త్రవేత్తలకు సుమారు 6500 మంది సాంకేతిక మరియు ఇతర సహాయక సిబ్బంది మద్దతు ఇస్తుంది.
ఏరోస్పేస్, ఏరోనాటిక్స్, ఫిజిక్స్, ఓషనోగ్రఫీ, జియోఫిజిక్స్, కెమికల్స్, డ్రగ్స్, జీనోమిక్స్, బయోటెక్నాలజీ, నానోటెక్నాలజీ నుంచి మైనింగ్, ఇన్స్ట్రుమెంటేషన్, ఎన్విరాన్మెంటల్ ఇంజినీరింగ్, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ వరకు CSIR లో అనేక రకాల సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ ఉంది.
సోషల్ పోర్టల్ యొక్క లక్ష్యం
శాస్త్రవేత్తల నుండి సమాజం యొక్క అంచనాలు నానాటికీ పెరుగుతున్నాయి మరియు S&T యొక్క పరివర్తన శక్తిని సరిగ్గా అందిస్తోంది. CSIR దాని శాస్త్రీయ బలాన్ని ఉపయోగించుకోవడానికి మరియు దేశం యొక్క అంచనాలను అందుకోవడానికి కట్టుబడి ఉంది. భారతదేశం ఇప్పటివరకు ప్రశంసనీయమైన పురోగతిని సాధించినప్పటికీ, దేశం ఎదుర్కొంటున్న అనేక సవాళ్లు ఇంకా ఉన్నాయి, వీటిని S&T జోక్యాల ద్వారా పరిష్కరించవచ్చు. CSIR అటువంటి సమస్యలు / సవాళ్లను గుర్తించి, పరిష్కారాన్ని కనుగొనాలనుకుంటోంది. సమాజంలోని వివిధ భాగస్వాముల నుంచి సవాళ్లు, సమస్యలపై అభిప్రాయాలను తెలుసుకునేందుకు ఈ పోర్టల్ ఆ దిశలో తొలి అడుగు.
డొమైన్ ల సమస్య
ఔషధ మరియు సుగంధ మొక్కలతో సహా వ్యవసాయం
భారత జనాభాలో అత్యధికులకు వ్యవసాయం, దాని అనుబంధ రంగాలు ప్రధాన జీవనాధారం. వ్యవసాయ పరిశోధన అనేది భారతదేశం అంతటా ఉన్న తన వివిధ ప్రయోగశాలలలో CSIR పరిష్కరించే ఒక ముఖ్యమైన ప్రాంతం. ఫ్లోరికల్చర్ మరియు అరోమా మిషన్లు కూడా ఈ కార్యాచరణలో భాగంగా ఉన్నాయి.
విపత్తు నిర్వహణ
భూకంపం, వ్యాధుల వ్యాప్తి వంటి వివిధ రకాల మానవ నిర్మిత, ప్రకృతి వైపరీత్యాలకు భారతదేశం గురవుతుంది. ఇటీవలి మహమ్మారి వంటి విపత్తుల సమయంలో భూకంప నిరోధక గృహ సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి మరియు ఆహార ఉత్పత్తులు మరియు ఇతర జోక్యాల రూపంలో ఉపశమనం కలిగించే సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ సంస్థకు ఉంది.
పరికరాలతో సహా ఎనర్జీ, ఎనర్జీ ఆడిట్ మరియు సమర్థత
భారతదేశం వంటి దేశానికి విలువైన ఇంధన వనరులను పరిరక్షించడం మరియు సద్వినియోగం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. CSIR యొక్క అనేక ప్రయోగశాలలలో కొనసాగుతున్న పరిశోధనలో శక్తి మరియు శక్తి సంబంధిత పరికరాలు ఒక ముఖ్యమైన భాగం. ఈ యాక్టివిటీ యొక్క ఉపసమితిలో ఎనర్జీ ఆడిట్ మరియు పరికరాల సామర్థ్యాన్ని పర్యవేక్షించడం ఉంటాయి.
పర్యావరణం
జనాభాలో ఎక్కువ మందికి సరైన జీవన పరిస్థితులను నిర్ధారించడానికి మనం నివసించే పర్యావరణానికి సంబంధించిన సమస్యలను పరిష్కరించడం చాలా ముఖ్యం. నీరు, పారిశుద్ధ్యం, జీవావరణ రంగాల్లో సామాన్యుల సమస్యలను పరిష్కరించే ఉద్దేశంతో ఈ సంస్థ సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అభివృద్ధి చేసింది.
వ్యవసాయ యంత్రాలు
వ్యవసాయ ప్రక్రియల సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి మరియు వ్యవసాయ ఆదాయాలను పెంచడానికి స్వదేశీ వ్యవసాయ యంత్రాల ఉత్పత్తి అభివృద్ధి చాలా అవసరం. కొన్ని ప్రయోగశాలలలో అనేక వ్యవసాయ యంత్రాల ఆధారిత ఉత్పత్తి అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు జరుగుతున్నాయి. సోనాలికా ట్రాక్టర్, ఈట్రాక్టర్, వ్యవసాయ వ్యర్థాల నుంచి సంపదకు సంబంధించిన టెక్నాలజీల వరకు ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి.
ఆరోగ్య సంరక్షణ
భారతదేశంలో ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది, ముఖ్యంగా గ్రామీణ నేపధ్యంలో. ఈ విభాగంలో CSIR యొక్క పరిశోధనా కార్యకలాపాలు విస్తృత శ్రేణి వ్యాధులలో విస్తరించి ఉన్నాయి. కోవిడ్ -19 మహమ్మారిని నిఘా, ఫార్మాస్యూటికల్స్ మరియు ఇతర కీలక జోక్యాల రూపంలో గణనీయమైన స్థాయిలో ఎదుర్కోవడం కూడా ఇందులో ఉంది.
బిల్డింగ్, హౌసింగ్ మరియు నిర్మాణంతో సహా మౌలిక సదుపాయాలు
దేశ అవసరాలను తీర్చే CSIR యొక్క సాంకేతిక పరిజ్ఞానం అందుబాటులో ఉందని, ఇది 'ఆత్మనిర్భర్ భారత్' దిశగా చేస్తున్న ప్రయత్నమన్నారు. ఈ ప్రాంతంలో అభివృద్ధి చేసిన ఉత్పత్తులలో తక్కువ ఖర్చు మరియు సరసమైన గృహ సాంకేతికతలు, తాత్కాలిక ఆసుపత్రులు, పోర్టబుల్ ఆసుపత్రులు మరియు భూకంప నిరోధక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.
లెదర్ & లెదర్ ప్రాసెసింగ్
పాదరక్షలు, ఇతర తోలు ఉత్పత్తుల్లో భారత్ అగ్రగామిగా ఉంది. అధిక నాణ్యత కలిగిన ఉత్పత్తులను అభివృద్ధి చేయడానికి లెదర్ ప్రాసెసింగ్ కు సంబంధించిన పరిశోధన కీలకం. పాదరక్షల రూపకల్పన అనేది ప్రత్యేక నైపుణ్యం అవసరమయ్యే ఒక ముఖ్యమైన ప్రాంతం. ఈ విషయాన్ని CSIR లో ప్రస్తావిస్తున్నారు.
ఫౌండ్రీ, మెటల్ వర్కింగ్ & సంబంధిత మైనింగ్ & మినరల్స్ తో సహా మెటలర్జీ
లోహాలు మరియు మిశ్రమాలతో వ్యవహరించే పారిశ్రామిక రంగానికి మెటలర్జీ మరియు ఫౌండ్రీ ప్రధానమైనవి. ప్రభుత్వ ఆత్మనిర్భర్ భారత్ లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా పలు CSIR ల్యాబ్ లలో మెటలర్జీ సంబంధిత పరిశోధన కార్యకలాపాలు కొనసాగుతున్నాయి.
తాగునీరు
మెజారిటీ జనాభాకు సరసమైన త్రాగునీటి లభ్యత పట్టణ మరియు గ్రామీణ భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న ప్రధాన సవాలు. సామాన్యుల సమస్యల పరిష్కారమే ధ్యేయంగా CSIR ఈ రంగంలో చురుకైన పరిశోధనలు చేస్తోంది.
గ్రామీణ పరిశ్రమ
గ్రామీణ పరిశ్రమకు సంబంధించిన సమస్యలను అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. గ్రామీణ పరిశ్రమకు ఉద్దేశించిన అనేక CSIR ఉత్పత్తులు ఉన్నాయి. గ్రామీణ పారిశ్రామిక రంగంలో CSIR ఈ టెక్నాలజీలను ప్రోత్సహిస్తోంది.
చేపల పెంపకం
చేపల పెంపకంలోని వివిధ విభాగాల్లో శిక్షణ, సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం, దేశంలోని మొత్తం మత్స్య విభాగానికి స్కిల్ గ్యాప్ అనాలిసిస్ నిర్వహించడం CSIR ల్యాబ్ ల ఆధ్వర్యంలో జరుగుతోంది.
నైపుణ్యాభివృద్ధి (పట్టణ, గ్రామీణ)
పరిశ్రమలోని దాదాపు అన్ని రంగాలకు మానవ వనరుల అభివృద్ధి, నైపుణ్యం చాలా అవసరం. CSIR సమాజానికి సంబంధించిన వివిధ విభాగాలతో పాటు అనేక రకాల నైపుణ్య అభివృద్ధి కార్యక్రమాలలో నిమగ్నమై ఉంది.
టైమ్ లైన్ లు
31-డిసెంబర్-2023
నిబంధనలు మరియు షరతులు:
- ఇది భారత్ లో నివసిస్తున్న భారతీయుల కోసం.
- అసంపూర్తి దరఖాస్తులను పరిగణనలోకి తీసుకోరు.
- అనధికారిక వనరుల ద్వారా పొందిన లేదా అసంపూర్ణమైన, అర్థంకాని, విచ్ఛిన్నమైన, మార్చబడిన, పునరుత్పత్తి చేయబడిన, ఫోర్జరీ, క్రమరహిత లేదా మోసపూరితమైన అన్ని ఎంట్రీలు స్వయంచాలకంగా చెల్లుబాటు కావు.
- ఎటువంటి కారణాలను పేర్కొనకుండా ఏదైనా సమర్పణను ఎంచుకునే లేదా తిరస్కరించే హక్కు CSIR కు ఉంటుంది.
- ఎదురయ్యే సమస్యలకు సంబంధించి CSIR తీసుకునే నిర్ణయమే అంతిమమైనది, దానికి కట్టుబడి ఉంటుంది.
- పాల్గొనేవారు అన్ని కమ్యూనికేషన్ మరియు సమాచారం యొక్క గోప్యతను పరిరక్షించాలి మరియు దానిని మరే ఇతర ప్రయోజనం కొరకు ఉపయోగించరాదు.
- దరఖాస్తుదారునికి మరియు CSIR కు మధ్య ఏదైనా ప్రశ్న, వివాదం లేదా వ్యత్యాసం తలెత్తినట్లయితే, సిఎస్ఐఆర్ డైరెక్టర్ జనరల్ నిర్ణయం అంతిమమైనది మరియు కట్టుబడి ఉంటుంది.
నిరాకరణ:
ఈ పోర్టల్ లోని కంటెంట్ యొక్క ఖచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి అన్ని ప్రయత్నాలు చేసినప్పటికీ, ఏదైనా చట్టపరమైన ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించడానికి టెక్స్ట్ యొక్క ఖచ్చితమైన పునరుత్పత్తిగా భావించకూడదు. కంటెంట్ యొక్క ఖచ్చితత్వం, సంపూర్ణత, ఉపయోగం లేదా ఇతరత్రా వాటికి సంబంధించి CSIR ఎటువంటి బాధ్యతను స్వీకరించదు మరియు పోస్ట్ చేయబడ్డ ప్రతి ప్రశ్న/సమస్యకు ప్రతిస్పందించాల్సిన బాధ్యత లేదు. పరోక్షంగా లేదా రిమోట్ గా ఈ పోర్టల్ ఉపయోగించడం వల్ల కలిగే నష్టం, నష్టం, బాధ్యత లేదా ఖర్చుకు CSIR బాధ్యత వహించదు, ఇందులో ఎటువంటి పరిమితి లేకుండా, వైరస్, లోపం, తొలగింపు, అంతరాయం లేదా ఆలస్యం ఉన్నాయి. ఈ వెబ్ సైట్ ను ఉపయోగించడంలో రిస్క్ పూర్తిగా వినియోగదారుడిదే. ఈ పోర్టల్ ఉపయోగించడం ద్వారా, ఏదైనా వినియోగదారు యొక్క ఏదైనా ప్రవర్తనకు CSIR బాధ్యత వహించదని వినియోగదారు ప్రత్యేకంగా అంగీకరించాడు మరియు అంగీకరించాడు. ఈ పోర్టల్ లో చేర్చబడిన ఇతర వెబ్ సైట్ లకు లింకులు ప్రజల సౌలభ్యం కోసం మాత్రమే అందించబడతాయి. లింక్ చేయబడిన వెబ్ సైట్ ల యొక్క కంటెంట్ లేదా విశ్వసనీయతకు CSIR బాధ్యత వహించదు మరియు అందులో వ్యక్తీకరించిన అభిప్రాయాలను తప్పనిసరిగా ఆమోదించదు. అటువంటి లింక్ చేసిన పేజీల లభ్యతకు CSIR అన్ని సమయాల్లో హామీ ఇవ్వదు. ఈ నియమనిబంధనల నుండి ఉత్పన్నమయ్యే ఏవైనా వివాదాలు భారత న్యాయస్థానాల ప్రత్యేక అధికార పరిధికి లోబడి ఉంటాయి.