ભારતમાં વિકસતી સ્ટાર્ટ-અપ ઇકોસિસ્ટમના પરિણામે નવી અને ઉભરતી તકનીકો કેટલાક સૌથી નિર્ણાયક પડકારોના સફળ ઉકેલો પ્રદાન કરી રહી છે. આ ઇકોસિસ્ટમનો ઉપયોગ કાયાકલ્પ અને શહેરી પરિવર્તન માટે અટલ મિશન 2 (અમૃત 2) એટલે કે શહેરી પાણી અને ગંદાપાણી ક્ષેત્રમાં નવીન ઉકેલો વિકસાવીને અને જટિલતાઓને દૂર કરીને જળ સુરક્ષિત શહેરોના ઉદ્દેશો હાંસલ કરવા માટે કરવાની જરૂર છે.
આ ઉપરાંત તમામ વૈધાનિક નગરોમાં પાણી પુરવઠામાં સાર્વત્રિક કવરેજ માટે કેન્દ્રીય સહાય પૂરી પાડવી, 500 અમૃત શહેરોમાં સુએઝ અને સેપ્ટેજ મેનેજમેન્ટનું કવરેજ વધારવું, જળાશયોના કાયાકલ્પ (શહેરની ભીની જમીન સહિત) અને હરિયાળી જગ્યાઓનું સર્જન કરવું, અમૃત 2.0નો ઉદ્દેશ ટેકનોલોજી પેટા-મિશન હેઠળ નવીન ઉપાયોને પ્રોત્સાહન આપવાનો પણ છે. મિશનમાં જળ અને વપરાયેલ જળનું શુદ્ધિકરણ, વિતરણ અને જળાશયના કાયાકલ્પના ક્ષેત્રોમાં નવીન, સાબિત થયેલી અને સંભવિત પર્યાવરણને અનુકૂળ ટેકનોલોજીની ઓળખ કરવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે. પરિકલ્પિત ધ્યેયને હાંસલ કરવા માટે શહેરી જળ ક્ષેત્રમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
ઇન્ડિયા વોટર પીચ-પાયલોટ-સ્કેલ સ્ટાર્ટ-અપ ચેલેન્જ
ભારત સરકારના આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયે (MoHUA), માયગવ સાથે મળીને એક વિશિષ્ટ સ્ટાર્ટઅપ ચેલેન્જ શરૂ કરી છે, જેમાં લાયક સ્ટાર્ટઅપ્સ પાસેથી અરજીઓ અને દરખાસ્તો મંગાવવામાં આવી છે. આ પહેલનો હેતુ ભારતમાં શહેરી જળ ક્ષેત્રમાં પડકારોનો સામનો કરવા માટે નવીન તકનીકી અને વ્યવસાયિક ઉકેલોને પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે.
ચેલેન્જ સતત ચાલુ જ રહેશે. એકવાર પૂરતી સંખ્યામાં અરજીઓ પ્રાપ્ત થયા પછી, તેનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે, અને તે મુજબ પરિણામો જાહેર કરવામાં આવશે.
ધ્યેય
આ ચેલેન્જનો ઉદ્દેશ શહેરી જળ ક્ષેત્રમાં પડકારોને પહોંચી વળવા સ્ટાર્ટ-અપ્સને પિચ, પાયલોટ અને સ્કેલ સોલ્યુશન્સ માટે પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે. આ ચેલેન્જના ઉદ્દેશો નીચે મુજબ છે:
ટેકનોલોજીકલ તેમજ બિઝનેસ સોલ્યુશન્સ/ઈનોવેશન્સની ઓળખ કરવી.
વિવિધ કદ, ભૌગોલિક અને શહેરોના વર્ગ માટે અનુકૂળ હોય તેવા વ્યવહારુ ઉકેલોને સમર્થન આપે છે.
પસંદ કરેલા શહેરોમાં શોર્ટલિસ્ટ થયેલી ટેકનોલોજી/સોલ્યુશન્સને સ્કેલ કરવા માટે પાયલોટ ટેસ્ટ/લેબ ડેમોન્સ્ટ્રેશન અને હેન્ડહોલ્ડ કરવું.
નવપ્રવર્તકો/ઉત્પાદકો અને લાભાર્થીઓ - એટલે કે ULB, નાગરિકો વચ્ચેનું અંતર દૂર કરવું.
જળ ક્ષેત્રમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સની ઇકોસિસ્ટમ ઊભી કરવી.
ભારતીય મૂળના સ્ટાર્ટઅપ અને ટેકનોલોજીકલ સોલ્યુશન્સનો પ્રચાર કરીને 'મેક ઇન ઇન્ડિયા' પહેલને પ્રોત્સાહન આપવું.
સોલ્યુશન્સના અમલીકરણ માટે ખાનગી ક્ષેત્ર, સંસ્થાઓ, ઔદ્યોગિક સંગઠનો વગેરે સાથે ભાગીદારી કરવી.
વિષયવાર ક્ષેત્રો
નીચેનાં ક્ષેત્રોમાં નવીન ટેકનોલોજીકલ/વ્યાવસાયિક સમાધાન પૂરું પાડતા સ્ટાર્ટ-અપ્સ ભાગ લેવા માટે પાત્ર છેઃ
એક્વિફર્સ અને સપાટી પરના જળાશયોમાં પાણીના સ્તર/જથ્થાનું રીઅલ-ટાઇમ સ્પેસીઓ-ટેમ્પોરલ મોનિટરિંગ
ઓછામાં ઓછું પાણી અને કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ્સ સાથે જમીન અને સપાટીના પાણી માટે પ્રકૃતિ-આધારિત ટ્રીટમેન્ટ સિસ્ટમ્સ
ઇનોવેટિવ રેઇનવોટર હાર્વેસ્ટિંગ સિસ્ટમ્સ
એટમોસ્ફેરિક વોટર રિકવરી સિસ્ટમ્સ
હાઇડ્રો ઇન્ફોર્મેટિક્સ પાણીનો ઉપયોગ + ડેટા માટે
પૂર અને દુષ્કાળને રોકવામાં વધુ સારું જળ વ્યવસ્થાપન
પેરી-અર્બન સમુદાયો અથવા શહેરી ઝૂંપડપટ્ટીના આરોગ્ય અને આર્થિક સમૃદ્ધિ પર સકારાત્મક અસર ઉભી કરવી
ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓના ઉત્પાદનમાં વર્ચ્યુઅલ વોટરનો અંદાજ કાઢવો અને ત્યાંથી પાણી માટે વાજબી કિંમતને સક્ષમ બનાવવી
વપરાયેલ પાણીનું વ્યવસ્થાપન
ઝૂંપડપટ્ટીઓ માટે ઓન-સાઇટ સેનિટેશન સોલ્યુશન સહિત વધુ સારા ગટર અને સેપ્ટેજ મેનેજમેન્ટ
ઉદ્યોગોમાં વપરાયેલા પાણીના રિસાયક્લિંગને મહત્તમ બનાવવા માટેની તકનીકીઓ
વપરાયેલા પાણીમાં વેપાર કરવા માટેના નવીન બિઝનેસ મોડલ્સ
વપરાયેલા પાણીમાંથી મૂલ્યની પુનઃપ્રાપ્તિ અને સર્ક્યુલર ઇકોનોમીનું નિર્માણ કરવું
સારવાર તકનીકો, ખાસ કરીને પર્વતીય પ્રદેશો માટે
શહેરી જળ વ્યવસ્થાપન
ભૂગર્ભજળના રિચાર્જ, ગ્રેવોટર મેનેજમેન્ટ, સુએઝ રિસાયક્લિંગ અને ઘન-કચરાના વ્યવસ્થાપનને વાસ્તવિક સમયની ગુણવત્તા અને જથ્થાની માહિતી સાથે જોડતા સમુદાયો માટે વિકેન્દ્રિત પરિપત્ર અર્થતંત્ર ઉકેલો
ઝૂંપડપટ્ટીમાં વિકેન્દ્રિત પાણી પુરવઠા ઉકેલો
નદીઓ, તળાવો, જળાશયો, છીછરા જળચરોની પુન:સ્થાપના અને જાળવણી
ઈન્ડિયા વોટર પિચ-પાયલોટ-સ્કેલ સ્ટાર્ટ-અપ ચેલેન્જ અહીં એપ્લિકેશન માટે ઉપલબ્ધ રહેશે innovateindia.mygov.in
સહભાગીઓ કોઈપણ માન્ય ઇમેઇલ-આઇડીનો ઉપયોગ કરીને ચેલેન્જ માટે નોંધણી કરાવી શકે છે. એક વખત અરજદાર દ્વારા નોંધણીની વિનંતી કરવામાં આવે તે પછી, રજિસ્ટર્ડ ઇમેઇલ-આઇડી પર એક ઇમેઇલ મોકલવામાં આવશે, જેમાં તેમની નોંધણી સ્વીકારવામાં આવશે અને સહભાગિતા પ્રક્રિયાની વિગતો પ્રદાન કરવામાં આવશે.
3. નોંધાયેલ અરજદાર 'પાર્ટિસિપેટ કરો' બટન પસંદ કરીને પ્રપોઝલ અપલોડ કરી શકે છે.
મૂલ્યાંકન પ્રક્રિયા અને માપદંડ
રજૂ કરવામાં આવેલી દરખાસ્તોનું મૂલ્યાંકન કરવા અને તેને શોર્ટલિસ્ટ કરવા માટે બે-પગલાંની સ્ક્રિનિંગ પ્રક્રિયા અપનાવવામાં આવશે. સ્ક્રિનિંગ કમિટી પ્રારંભિક શોર્ટલિસ્ટિંગ કરશે અને અંતિમ પસંદગી માટે નિષ્ણાત સમિતિ દ્વારા શોર્ટલિસ્ટ કરેલી દરખાસ્તોની તપાસ કરવામાં આવશે. દરખાસ્તોના મૂલ્યાંકન માટે સમિતિઓ દ્વારા નીચેના વ્યાપક માપદંડો પર વિચાર કરવામાં આવશે:
નવીનતા
ઉપયોગીતા
વિષય વસ્તુ સાથે સુસંગતતા
સમાજ પર અસર એટલે કે, શહેરોમાં પાણી સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ પડકારોને હલ કરવામાં તે કેટલું મદદરૂપ થશે
પ્રતિકૃતિઓ
સ્કેલેબિલીટી
ડિપ્લોયમેન્ટ/રોલ-આઉટ કરવામાં સરળ
ઉકેલના અમલીકરણમાં સામેલ સંભવિત જોખમો
દરખાસ્તની પૂર્ણતા
મહત્વની તારીખો
21 નવેમ્બર 2023પ્રારંભ તારીખ
31st March 2026 અંતિમ તારીખ
ભંડોળ અને અન્ય સહાય
ઇન્ડિયા વોટર પિચ-પાયલોટ સ્કેલ સ્ટાર્ટ-અપ ચેલેન્જમાં પસંદ થયેલા સ્ટાર્ટ-અપ્સને તેમની પ્રોજેક્ટ દરખાસ્ત મુજબ કામની કેટલીક શરતો/સીમાચિહ્નો પૂર્ણ કરવા પર અનુક્રમે રૂ. 5 લાખ, રૂ. 7 લાખ અને રૂ. 8 લાખની ત્રણ તબક્કામાં મહત્તમ રૂ. 20 લાખની ગ્રાન્ટ આપવામાં આવશે.
પસંદ કરેલા સ્ટાર્ટ-અપ્સને મેન્ટરશિપ સપોર્ટની સુવિધા આપવામાં આવશે.
MoHUA ઉદ્યોગો અને શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓ સાથે ભાગીદારીમાં સોલ્યુશન્સ વધારવાની સુવિધા પૂરી પાડશે.
સ્ટાર્ટ-અપ્સ, જેમણે ઇચ્છિત પરિણામો હાંસલ કર્યા છે, તેમને વ્યાપક દૃશ્યતા માટે પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
મંત્રાલય તરફથી પ્રશસ્તિપત્ર.
નિયમો અને શરતો
આ ચેલેન્જમાં ભાગ લેવા માટે તમામ સહભાગીઓએ યોગ્યતાના માપદંડોને પૂરા કરવા પડશે
આપવામાં આવેલા ભંડોળનો ઉપયોગ સોલ્યુશનના વિકાસ/ વૃદ્ધિ અને પસંદગીના શહેર સાથે પાયલોટિંગ માટે કરવામાં આવશે. સહભાગીએ સીમાચિહ્નરૂપ પૂર્ણ થવાના દરેક તબક્કે ભંડોળના ઉપયોગનું પ્રમાણપત્ર પ્રદાન કરવું જરૂરી રહેશે.
વિજેતાઓ પડકારના ભાગરૂપે વિકસિત ઉકેલ / ઉત્પાદનને જાળવી રાખશે. જોકે, વિજેતાએ સ્પર્ધા દરમિયાન પડકાર માટે નિર્ધારિત નિયમો અને શરતોનું પાલન કરવું પડશે.
કોઈ પણ વ્યક્તિ અનુપાલન ન કરતી હોવાનું જણાય તો તેની સહભાગિતા રદ કરાવી શકે છે.
કોઈ પણ વિવાદના નિવારણ માટે, આ બાબતે MoHUAનો નિર્ણય અંતિમ ગણાશે.
પત્રવ્યવહાર
સહભાગીઓ સાથેનો કોઈપણ પત્રવ્યવહાર ઍપ્લિકેશન ફોર્મ ભરતી વખતે સહભાગી દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલા ઇમેઇલ દ્વારા કરવામાં આવશે. ઇમેઇલ ડિલિવરીની નિષ્ફળતાના કિસ્સામાં આયોજકો જવાબદાર નથી.
ડિસ્ક્લેમર
MoHUAને તેની સંપૂર્ણ મુનસફી પર, આ સ્પર્ધાને રદ કરવાનો, સમાપ્ત કરવાનો, સ્થગિત કરવાનો અને આગોતરી જાણ કર્યા વિના સ્પર્ધા સાથે સંબંધિત નિયમો, ઇનામો અને ભંડોળમાં ફેરફાર કરવાનો અધિકાર અનામત રાખેલ છે. કોઈ પણ સંજોગોમાં MoHUA/MyGov/NIC કે અન્ય કોઈ પણ આયોજકો ઉપર જણાવેલા દાવા, હાનિ, ખર્ચ કે નુકસાન માટે જવાબદાર રહેશે નહીં.
Project Veer Gatha was instituted under Gallantry Awards Portal (GAP) in 2021 with the aim to disseminate the details of acts of bravery of the Gallantry Awardees and the life stories of these brave hearts among the students so as to raise the spirit of patriotism and instill amongst them values of civic consciousness. Project Veer Gatha deepened this noble aim by providing a platform to the school students (students of all schools in India) to do creative projects/activities based on gallantry award winners.
The Union Public Service Commission (UPSC) marks its 100 years of legacy in shaping India’s civil services. Since its establishment in 1926, UPSC has been the cornerstone of India’s democratic governance, selecting leaders of integrity, competence, and vision who have served the nation in various capacities.
તંદુરસ્ત, પ્રતિષ્ઠિત જીવન માટે સલામત પાણી, સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા (WaSH) ની પહોંચ આવશ્યક છે. આ દિશામાં ભારત સરકાર જલ જીવન મિશન (JJM) અને સ્વચ્છ ભારત મિશન-ગ્રામીણ (SBM-G) જેવી મુખ્ય પહેલો દ્વારા ગ્રામીણ ભારતમાં પીવાનું સ્વચ્છ પાણી અને સ્વચ્છતાની સાર્વત્રિક પહોંચ સુનિશ્ચિત કરી રહી છે.